Resentyment – duchowe samozatrucie
Filozofia tak bardzo - A podcast by Filozofia tak bardzo

Categories:
Wydawałoby się, że chęć zemsty, zazdrość czy zawiść to na tyle destrukcyjne stany, że hamowanie ich w sobie powinno być wręcz konieczne. Tymczasem Nietzsche i Scheler przekonująco argumentują, że mogą się one przerodzić w coś znacznie gorszego – w resentyment, czyli „duchowe samozatrucie”. Nietzsche oskarżał chrześcijaństwo o bycie „najsubtelniejszym wykwitem resentymentu”, Scheler – przerzucał ciężar oskarżeń na mieszczaństwo. Ale dzisiaj, w świecie, w którym rzekoma wolność i nieograniczone możliwości zderzają się z faktyczną niemocą na tylu różnych płaszczyznach, jesteśmy - być może najbardziej w historii - jako ludzkość na to samozatrucie podatni. Z tego i wielu innych powodów warto przyjrzeć się i zrozumieć lepiej zjawisko, które – w mniejszym lub większym stopniu – obejmuje nas wszystkich bez wyjątku. Oprócz tej historycznej perspektywy z jednej, a autodiagnozy nas samych z drugiej strony, zostanie także poruszony wątek Rosji – państwa, które określane jest krajem klasycznego resentymentu. Pylyp Bilyi i Michał Idasiak zapraszają na stream, na którym postaramy się przybliżyć zagadnienie resentymentu dawniej i dziś oraz – nie popadając w beznadzieję – spróbujemy znaleźć jakieś pozytywne rozwiązania. Źródła: [1] Max Scheler, Resentyment w strukturze systemów moralnych, 2022 [2] Friedrich Nietzsche, Z genealogii moralności, 1990 [3] Piotr Weryński, „Morfostaza. Resentymentalne uwarunkowania sprawstwa w polskiej sferze publicznej”, 2017 [4] Mikko Salmea, „Teraeza Capelos, „Ressentiment: a Complex Emotion or an Emotional Mechanism of Psychic Defences?”, 2021 [5] Tomasz Drożyński, „Ressentiment jako uczucie reaktywne i faktor życia moralnego w świetle studium genealogicznego Friedricha Nietzschego Zur Genealogie der Moral. Eine Streitschrift”, 2020 [6] Jacek Dróżdż, „Resentyment w ujęciu Friedricha Nietzschego i Maxa Schelera”, 2000 [7] Andrzej Galica, „Nietzsche - Scheler – Resentyment”, 2006 http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,4631 [8] Gilles Deleuze, Nietzsche i filozofia, 1998 [9] Marc Ferro, Resentyment w historii, 2013 [10] Meduza.io „Когда война только началась, многие объясняли ее российским ресентиментом. А что это вообще такое?” [11] Piotr Stankiewicz, 21 głównych polskich grzechów, 2018